श्चन्द्र

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *(s)ćandrás, from Proto-Indo-Iranian *(s)čandrás, from Proto-Indo-European *(s)kand- (“to glow, shine”). Doublet of चन्द्र (candrá); see there for more.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɕt͡ɕɐn.dɾɐ́/
(Classical) IPA^(key): /ˈɕt͡ɕɐn̪.d̪ɾɐ/

Adjective

श्चन्द्र • (ścandrá) stem

(only in compounds) shining, radiant
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.35.4:
  स गोमघा जरित्रे अश्वश्चन्द्रा वाजश्रवसो अधि धेहि पृक्षः ।
  पीपिहीषः सुदुघामिन्द्र धेनुं भरद्वाजेषु सुरुचो रुरुच्याः ॥
  sa gomaghā jaritre aśvaścandrā vājaśravaso adhi dhehi pṛkṣaḥ.
  pīpihīṣaḥ sudughāmindra dhenuṃ bharadvājeṣu suruco rurucyāḥ.
  Grant to the Singer food with store of cattle, splendid with horses and the fame of riches.
  Send food to swell the milch-cow good at milking: bright be its shine among the Bharadvajas.

Inflection

Masculine a-stem declension of श्चन्द्र (ścandrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	श्चन्द्रः ścandráḥ	श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścandraú / ścandrā́¹	श्चन्द्राः / श्चन्द्रासः¹ ścandrā́ḥ / ścandrā́saḥ¹
Vocative	श्चन्द्र ścándra	श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścándrau / ścándrā¹	श्चन्द्राः / श्चन्द्रासः¹ ścándrāḥ / ścándrāsaḥ¹
Accusative	श्चन्द्रम् ścandrám	श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścandraú / ścandrā́¹	श्चन्द्रान् ścandrā́n
Instrumental	श्चन्द्रेण ścandréṇa	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रैः / श्चन्द्रेभिः¹ ścandraíḥ / ścandrébhiḥ¹
Dative	श्चन्द्राय ścandrā́ya	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ
Ablative	श्चन्द्रात् ścandrā́t	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ
Genitive	श्चन्द्रस्य ścandrásya	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām
Locative	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्रेषु ścandréṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of श्चन्द्रा (ścandrā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	श्चन्द्रा ścandrā́	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्राः ścandrā́ḥ
Vocative	श्चन्द्रे ścándre	श्चन्द्रे ścándre	श्चन्द्राः ścándrāḥ
Accusative	श्चन्द्राम् ścandrā́m	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्राः ścandrā́ḥ
Instrumental	श्चन्द्रया / श्चन्द्रा¹ ścandráyā / ścandrā́¹	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्राभिः ścandrā́bhiḥ
Dative	श्चन्द्रायै ścandrā́yai	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्राभ्यः ścandrā́bhyaḥ
Ablative	श्चन्द्रायाः / श्चन्द्रायै² ścandrā́yāḥ / ścandrā́yai²	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्राभ्यः ścandrā́bhyaḥ
Genitive	श्चन्द्रायाः / श्चन्द्रायै² ścandrā́yāḥ / ścandrā́yai²	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām
Locative	श्चन्द्रायाम् ścandrā́yām	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्रासु ścandrā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of श्चन्द्र (ścandrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	श्चन्द्रम् ścandrám	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścandrā́ṇi / ścandrā́¹
Vocative	श्चन्द्र ścándra	श्चन्द्रे ścándre	श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścándrāṇi / ścándrā¹
Accusative	श्चन्द्रम् ścandrám	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścandrā́ṇi / ścandrā́¹
Instrumental	श्चन्द्रेण ścandréṇa	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रैः / श्चन्द्रेभिः¹ ścandraíḥ / ścandrébhiḥ¹
Dative	श्चन्द्राय ścandrā́ya	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ
Ablative	श्चन्द्रात् ścandrā́t	श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām	श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ
Genitive	श्चन्द्रस्य ścandrásya	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām
Locative	श्चन्द्रे ścandré	श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ	श्चन्द्रेषु ścandréṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

सुश्चन्द्र (suścandra)
अश्वश्चन्द्र (aśvaścandra)

References

Monier Williams (1899) “श्चन्द्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1093.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.