नमति

Pali

Alternative forms

namati (Latin script)
𑀦𑀫𑀢𑀺 (Brahmi script)
নমতি (Bengali script)
නමති (Sinhalese script)
နမတိ or ၼမတိ (Burmese script)
นมติ or นะมะติ (Thai script)
ᨶᨾᨲᩥ (Tai Tham script)
ນມຕິ or ນະມະຕິ (Lao script)
នមតិ (Khmer script)
𑄚𑄟𑄖𑄨 (Chakma script)

Verb

नमति (root nam, first conjugation)

Devanagari script form of namati (“to bend”)

Conjugation

Conjugation of "नमति"

	Singular	Plural
Present
1st	नमामि (namāmi)	नमाम (namāma)
2nd	नमसि (namasi)	नमथ (namatha)
3rd	नमति (namati)	नमन्ति (namanti)
Imperative
1st	नमामि (namāmi)	नमाम (namāma)
2nd	नम (nama) or नमाहि (namāhi)	नमथ (namatha)
3rd	नमतु (namatu)	नमन्तु (namantu)
Optative
1st	नमेय्यामि (nameyyāmi) or नमेय्यं (nameyyaṃ) or नमे (name)	नमेय्याम (nameyyāma)
2nd	नमेय्यासि (nameyyāsi) or नमे (name)	नमेय्याथ (nameyyātha)
3rd	नमेय्य (nameyya) or नमे (name)	नमेय्युं (nameyyuṃ)

Present active participle: नमन्त् (namant), which see for forms and usage
Present middle participle: नममान (namamāna), which see for forms and usage

Adjective

नमति (namati)

Devanagari script form of namati, which is locative singular of नमन्त् (namant, “to bend”), present participle of the verb above.

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *námati, from Proto-Indo-Iranian *námati, from Proto-Indo-European *ném-e-ti, from *nem-. Cognate with Younger Avestan 𐬥𐬆𐬨𐬀𐬌𐬙𐬈 (nəmaⁱte), Tocharian B näm-.[1]

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /nɐ́.mɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈn̪ɐ.mɐ.t̪i/

Verb

नमति • (námati) third-singular present indicative (root नम्, class 1, type P)[2]

to bend, bow

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: नन्तुम् (nántum)
	Undeclinable
Infinitive	नन्तुम् nántum
Gerund	नत्वा natvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	नम्य / नन्तव्य / नमनीय námya / nantavya / namanīya
Feminine Gerundive	नम्या / नन्तव्या / नमनीया námyā / nantavyā / namanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	नत natá
Feminine Past Passive Participle	नता natā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	नतवत् natávat
Feminine Past Active Participle	नतवती natávatī

Present: नमति (námati)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नमति námati	नमतः námataḥ	नमन्ति námanti	- -	- -	- -
Second	नमसि námasi	नमथः námathaḥ	नमथ námatha	- -	- -	- -
First	नमामि námāmi	नमावः námāvaḥ	नमामः námāmaḥ	- -	- -	- -
Imperative
Third	नमतु námatu	नमताम् námatām	नमन्तु námantu	- -	- -	- -
Second	नम náma	नमतम् námatam	नमत námata	- -	- -	- -
First	नमानि námāni	नमाव námāva	नमाम námāma	- -	- -	- -
Optative/Potential
Third	नमेत् námet	नमेताम् námetām	नमेयुः námeyuḥ	- -	- -	- -
Second	नमेः námeḥ	नमेतम् námetam	नमेत námeta	- -	- -	- -
First	नमेयम् námeyam	नमेव námeva	नमेम námema	- -	- -	- -
Participles
	नमत् námat			- -

Imperfect: अनमत् (ánamat)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनमत् ánamat	अनमताम् ánamatām	अनमन् ánaman	- -	- -	- -
Second	अनमः ánamaḥ	अनमतम् ánamatam	अनमत ánamata	- -	- -	- -
First	अनमम् ánamam	अनमाव ánamāva	अनमाम ánamāma	- -	- -	- -

Future: नंस्यति (naṃsyáti), नंस्यते (naṃsyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नंस्यति naṃsyáti	नंस्यतः naṃsyátaḥ	नंस्यन्ति naṃsyánti	नंस्यते naṃsyáte	नंस्येते naṃsyéte	नंस्यन्ते naṃsyánte
Second	नंस्यसि naṃsyási	नंस्यथः naṃsyáthaḥ	नंस्यथ naṃsyátha	नंस्यसे naṃsyáse	नंस्येथे naṃsyéthe	नंस्यध्वे naṃsyádhve
First	नंस्यामि naṃsyā́mi	नंस्यावः naṃsyā́vaḥ	नंस्यामः naṃsyā́maḥ	नंस्ये naṃsyé	नंस्यावहे naṃsyā́vahe	नंस्यामहे naṃsyā́mahe
Participles
	नंस्यत् naṃsyát			नंस्यमान naṃsyámāna

Conditional: अनंस्यत् (ánaṃsyat), अनंस्यत (ánaṃsyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनंस्यत् ánaṃsyat	अनंस्यताम् ánaṃsyatām	अनंस्यन् ánaṃsyan	अनंस्यत ánaṃsyata	अनंस्येताम् ánaṃsyetām	अनंस्यन्त ánaṃsyanta
Second	अनंस्यः ánaṃsyaḥ	अनंस्यतम् ánaṃsyatam	अनंस्यत ánaṃsyata	अनंस्यथाः ánaṃsyathāḥ	अनंस्येथाम् ánaṃsyethām	अनंस्यध्वम् ánaṃsyadhvam
First	अनंस्यम् ánaṃsyam	अनंस्याव ánaṃsyāva	अनंस्याम ánaṃsyāma	अनंस्ये ánaṃsye	अनंस्यावहि ánaṃsyāvahi	अनंस्यामहि ánaṃsyāmahi

Aorist: अनंसीत् (ánaṃsīt), -
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनंसीत् ánaṃsīt	अनंसिष्टाम् ánaṃsiṣṭām	अनंसिषुः ánaṃsiṣuḥ	-	-	-
Second	अनंसीः ánaṃsīḥ	अनंसिष्टम् ánaṃsiṣṭam	अनंसिष्ट ánaṃsiṣṭa	-	-	-
First	अनंसिषम् ánaṃsiṣam	अनंसिष्व ánaṃsiṣva	अनंसिष्म ánaṃsiṣma	-	-	-

Benedictive/Precative: नम्यात् (namyā́t), नंसीष्ट (naṃsīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	नम्यात् namyā́t	नम्यास्ताम् namyā́stām	नम्यासुः namyā́suḥ	नंसीष्ट naṃsīṣṭá	नंसीयास्ताम्¹ naṃsīyā́stām¹	नंसीरन् naṃsīrán
Second	नम्याः namyā́ḥ	नम्यास्तम् namyā́stam	नम्यास्त namyā́sta	नंसीष्ठाः naṃsīṣṭhā́ḥ	नंसीयास्थाम्¹ naṃsīyā́sthām¹	नंसीढ्वम् naṃsīḍhvám
First	नम्यासम् namyā́sam	नम्यास्व namyā́sva	नम्यास्म namyā́sma	नंसीय naṃsīyá	नंसीवहि naṃsīváhi	नंसीमहि naṃsīmáhi
Notes	¹Uncertain

Perfect: ननाम (nanā́ma), नेमे (nemé)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	ननाम nanā́ma	नेमतुः nemátuḥ	नेमुः nemúḥ	नेमे nemé	नेमाते nemā́te	नेमिरे nemiré
Second	ननन्थ / नेमिथ¹ nanántha / nemithá¹	नेमथुः nemáthuḥ	नेम nemá	नेमिषे nemiṣé	नेमाथे nemā́the	नेमिध्वे nemidhvé
First	ननम / ननाम¹ nanáma / nanā́ma¹	नेमिव nemivá	नेमिम nemimá	नेमे nemé	नेमिवहे nemiváhe	नेमिमहे nemimáhe
Participles
	नेमिवांस् nemivā́ṃs			नेमान nemāná
Notes	¹Later Sanskrit

Descendants

Pali: namati
Magadhi Prakrit:
- Odia: ନଇଁବା (nôĩba)
Maharastri Prakrit: 𑀡𑀫𑀇 (ṇamaï)
- Old Marathi: 𑘩𑘪𑘜𑘹 (lavaṇe)
  - Marathi: लवणे (lavṇe)
Sauraseni Prakrit: 𑀡𑀫𑀤𑀺 (ṇamadi)
- Gujarati: નમવું (namvũ)
- Hindi: नौना (naunā)
- Urdu: نَونَا (naunā)
- Nepali: नुहुनु (nuhunu)

References

Rix, Helmut, editor (2001), “2. *nem-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 453
Monier Williams (1899) “नमति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 528.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Rix, Helmut, editor (2001), “2. *nem-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 453

[2] Monier Williams (1899) “नमति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 528.