ñaña
See also: Appendix:Variations of "nana"
Asturian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɲaɲa/, [ˈɲa.ɲa]
- Rhymes: -aɲa
- Hyphenation: ña‧ña
Chayuco Mixtec
Etymology
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Derived terms
- ñaña iñu
- ñaña ndutya
References
- Pensinger, Brenda J. (1974) Diccionario mixteco-español, español-mixteco (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 18) (in Spanish), México, D.F.: El Instituto Lingüístico de Verano en coordinación con la Secretaría de Educación Pública a través de la Dirección General de Educación Extraescolar en el Medio Indígena, page 97
Quechua
Declension
declension of ñaña
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | ñaña | ñañakuna |
| accusative | ñañata | ñañakunata |
| dative | ñañaman | ñañakunaman |
| genitive | ñañap | ñañakunap |
| locative | ñañapi | ñañakunapi |
| terminative | ñañakama | ñañakunakama |
| ablative | ñañamanta | ñañakunamanta |
| instrumental | ñañawan | ñañakunawan |
| comitative | ñañantin | ñañakunantin |
| abessive | ñañannaq | ñañakunannaq |
| comparative | ñañahina | ñañakunahina |
| causative | ñañarayku | ñañakunarayku |
| benefactive | ñañapaq | ñañakunapaq |
| associative | ñañapura | ñañakunapura |
| distributive | ñañanka | ñañakunanka |
| exclusive | ñañalla | ñañakunalla |
possessive forms of ñaña
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañay | ñañaykuna |
| accusative | ñañayta | ñañaykunata |
| dative | ñañayman | ñañaykunaman |
| genitive | ñañaypa | ñañaykunap |
| locative | ñañaypi | ñañaykunapi |
| terminative | ñañaykama | ñañaykunakama |
| ablative | ñañaymanta | ñañaykunamanta |
| instrumental | ñañaywan | ñañaykunawan |
| comitative | ñañaynintin | ñañaykunantin |
| abessive | ñañayninnaq | ñañaykunannaq |
| comparative | ñañayhina | ñañaykunahina |
| causative | ñañayrayku | ñañaykunarayku |
| benefactive | ñañaypaq | ñañaykunapaq |
| associative | ñañaypura | ñañaykunapura |
| distributive | ñañayninka | ñañaykunanka |
| exclusive | ñañaylla | ñañaykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañayki | ñañaykikuna |
| accusative | ñañaykita | ñañaykikunata |
| dative | ñañaykiman | ñañaykikunaman |
| genitive | ñañaykipa | ñañaykikunap |
| locative | ñañaykipi | ñañaykikunapi |
| terminative | ñañaykikama | ñañaykikunakama |
| ablative | ñañaykimanta | ñañaykikunamanta |
| instrumental | ñañaykiwan | ñañaykikunawan |
| comitative | ñañaykintin | ñañaykikunantin |
| abessive | ñañaykinnaq | ñañaykikunannaq |
| comparative | ñañaykihina | ñañaykikunahina |
| causative | ñañaykirayku | ñañaykikunarayku |
| benefactive | ñañaykipaq | ñañaykikunapaq |
| associative | ñañaykipura | ñañaykikunapura |
| distributive | ñañaykinka | ñañaykikunanka |
| exclusive | ñañaykilla | ñañaykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañan | ñañankuna |
| accusative | ñañanta | ñañankunata |
| dative | ñañanman | ñañankunaman |
| genitive | ñañanpa | ñañankunap |
| locative | ñañanpi | ñañankunapi |
| terminative | ñañankama | ñañankunakama |
| ablative | ñañanmanta | ñañankunamanta |
| instrumental | ñañanwan | ñañankunawan |
| comitative | ñañanintin | ñañankunantin |
| abessive | ñañanninnaq | ñañankunannaq |
| comparative | ñañanhina | ñañankunahina |
| causative | ñañanrayku | ñañankunarayku |
| benefactive | ñañanpaq | ñañankunapaq |
| associative | ñañanpura | ñañankunapura |
| distributive | ñañaninka | ñañankunanka |
| exclusive | ñañanlla | ñañankunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañanchik | ñañanchikkuna |
| accusative | ñañanchikta | ñañanchikkunata |
| dative | ñañanchikman | ñañanchikkunaman |
| genitive | ñañanchikpa | ñañanchikkunap |
| locative | ñañanchikpi | ñañanchikkunapi |
| terminative | ñañanchikkama | ñañanchikkunakama |
| ablative | ñañanchikmanta | ñañanchikkunamanta |
| instrumental | ñañanchikwan | ñañanchikkunawan |
| comitative | ñañanchiknintin | ñañanchikkunantin |
| abessive | ñañanchikninnaq | ñañanchikkunannaq |
| comparative | ñañanchikhina | ñañanchikkunahina |
| causative | ñañanchikrayku | ñañanchikkunarayku |
| benefactive | ñañanchikpaq | ñañanchikkunapaq |
| associative | ñañanchikpura | ñañanchikkunapura |
| distributive | ñañanchikninka | ñañanchikkunanka |
| exclusive | ñañanchiklla | ñañanchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañayku | ñañaykukuna |
| accusative | ñañaykuta | ñañaykukunata |
| dative | ñañaykuman | ñañaykukunaman |
| genitive | ñañaykupa | ñañaykukunap |
| locative | ñañaykupi | ñañaykukunapi |
| terminative | ñañaykukama | ñañaykukunakama |
| ablative | ñañaykumanta | ñañaykukunamanta |
| instrumental | ñañaykuwan | ñañaykukunawan |
| comitative | ñañaykuntin | ñañaykukunantin |
| abessive | ñañaykunnaq | ñañaykukunannaq |
| comparative | ñañaykuhina | ñañaykukunahina |
| causative | ñañaykurayku | ñañaykukunarayku |
| benefactive | ñañaykupaq | ñañaykukunapaq |
| associative | ñañaykupura | ñañaykukunapura |
| distributive | ñañaykunka | ñañaykukunanka |
| exclusive | ñañaykulla | ñañaykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañaykichik | ñañaykichikkuna |
| accusative | ñañaykichikta | ñañaykichikkunata |
| dative | ñañaykichikman | ñañaykichikkunaman |
| genitive | ñañaykichikpa | ñañaykichikkunap |
| locative | ñañaykichikpi | ñañaykichikkunapi |
| terminative | ñañaykichikkama | ñañaykichikkunakama |
| ablative | ñañaykichikmanta | ñañaykichikkunamanta |
| instrumental | ñañaykichikwan | ñañaykichikkunawan |
| comitative | ñañaykichiknintin | ñañaykichikkunantin |
| abessive | ñañaykichikninnaq | ñañaykichikkunannaq |
| comparative | ñañaykichikhina | ñañaykichikkunahina |
| causative | ñañaykichikrayku | ñañaykichikkunarayku |
| benefactive | ñañaykichikpaq | ñañaykichikkunapaq |
| associative | ñañaykichikpura | ñañaykichikkunapura |
| distributive | ñañaykichikninka | ñañaykichikkunanka |
| exclusive | ñañaykichiklla | ñañaykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñañanku | ñañankukuna |
| accusative | ñañankuta | ñañankukunata |
| dative | ñañankuman | ñañankukunaman |
| genitive | ñañankupa | ñañankukunap |
| locative | ñañankupi | ñañankukunapi |
| terminative | ñañankukama | ñañankukunakama |
| ablative | ñañankumanta | ñañankukunamanta |
| instrumental | ñañankuwan | ñañankukunawan |
| comitative | ñañankuntin | ñañankukunantin |
| abessive | ñañankunnaq | ñañankukunannaq |
| comparative | ñañankuhina | ñañankukunahina |
| causative | ñañankurayku | ñañankukunarayku |
| benefactive | ñañankupaq | ñañankukunapaq |
| associative | ñañankupura | ñañankukunapura |
| distributive | ñañankunka | ñañankukunanka |
| exclusive | ñañankulla | ñañankukunalla |
Further reading
- “ñaña”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
Spanish
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɲaɲa/ [ˈɲa.ɲa]
Audio (Peru): (file) - Rhymes: -aɲa
- Syllabification: ña‧ña
Etymology 1
Borrowed from Quechua ñaña. Most senses likely influenced by Spanish nana (“grandma, etc.”).
Noun
ñaña f (plural ñañas)
- (colloquial, Andes, Colombia, of a woman) sister, especially a liked one
- Ella no es mi prima, es mi ñaña.
- She's not my cousin, she's my sister.
- (colloquial, informal, Argentina, Ecuador, Peru) sister
- Oye, ñaña, acompáñame a la panadería para el desayuno.
- Hey, sis, come with me to the bakery for breakfast.
- (colloquial, Ecuador, Chile) older sister
- (colloquial, Ecuador) a female relative, such as a cousin or aunt, with whom one has a close affective relationship
- (Latin America, dated) nursemaid, wet nurse
- (Spain, rare, informal, dated) maternal grandmother
Etymology 2
Likely a babble word of separate origins.
Noun
ñaña f (countable and uncountable, plural ñañas)
Further reading
- “ñaña”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
- Edwin B. Williams (1968) The New College Spanish and English Dictionary, United States: Amsco School Publications
Teposcolula Mixtec
Etymology
Cognate with Chayuco Mixtec ñàñà (“bobcat”).
Derived terms
- ñaña ydzo
References
- Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli, page 115r: “Gato. ñaña,quete cau,miſto.”
- The template Template:R:Alvarado 1593 does not use the parameter(s):
page1=78r
Please see Module:checkparams for help with this warning.Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli: “rapoſo,animal. ñaña.”
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.